طراحی نقشه معماری

 نخستین گام ها در طراحی

نقشه معماری شامل یک برش افقی از یک واحد ساختمانی به صورت فرضی می گردد. در این پلان، ساختمان از بالا بدون در نظر گرفتن سقف در نظر گرفته می شود. در این حالت همه اجزای داخلی ساختمان کاملا مشخص است. محل دقیق این برش فرضی نقشه معماری در ارتفاع دو سوم یا سه چهارم از سطح است. رعایت این ارتفاع موجب می گردد که همه جزئیات لازم در یک پلان دیده شود.

سایر خدمات گروه عمارت سازان آروین

طراحی نقشه فاز ۲ معماری

مهم‌ترین مرحله برای طراحی نقشه معماری، فاز دو است. در این مرحله تمامی جزئیات سازه شما مشخص می‌شود. در واقع می‌توان گفت نقشه‌ای که در این مرحله تنظیم می‌شود به عنوان یک ابزار مهم جهت پیشبرد پروژه مورد استفاده قرار خواهد گرفت. البته این نکته را نیز در نظر داشته باشید که طراحی این نقشه کار یکسانی نیست و تنها متخصصان خبره می‌توانند به راحتی از عهده آن برآیند.

جهت دیدن مراحل ثبت معمار در سامانه تهران من ویدئوی ما را در آپارات مشاهده نمایید.

لینک ویدئوی ثبت معمار در سامانه

تفاوت طراحی نقشه محاسبات و نقشه معماری

نقشه محاسبات و نقشه معماری دو نوع نقشه متفاوت در پروژه‌های عمرانی هستند که به‌صورت جداگانه توسط متخصصان مختلف آماده می‌شوند.

طراحی نقشه معماری بیشتر به‌صورت دوبعدی انجام می‌شود و برای نشان‌دادن شکل و ظاهر ساختمان و توزیع فضاها و اجزای آن استفاده می‌شود. اما در طراحی نقشه محاسبات، از نظر محتوا و هدف طراحی، دیدگاه کاملاً متفاوتی وجود دارد.
در این نوع نقشه‌ها، از دیدگاه سازه‌ای، به مواردی همچون نحوه توزیع بارها، نحوه اتصال سازه‌ها، ابعاد عناصر سازه‌ای و جزئیات سازه‌ای پرداخته می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، نقشه محاسبات از دیدگاه مهندسی سازه است و برای نشان‌دادن جزئیات اجرایی سازه‌ها و ارائه اطلاعات موردنیاز برای ساخت سازه استفاده می‌شود. درواقع، نقشه فاز 2 محاسبات، جزء مراحل مهم در پروژه‌های ساختمانی محسوب می‌شود که بدون آن، اجرای سازه‌ها به‌درستی انجام نمی‌شود. تفاوت‌هایی که بین این دو نقشه وجود دارد عبارت‌اند از:

قوانین مهم طراحی نقشه

نقشه‌های معماری باید با مقررات و قوانین معمول در منطقه یا کشوری که پروژه در آن قرار دارد، سازگاری داشته باشند. این مقررات شامل ضوابط معماری، زیبایی‌شناسی، سازه‌ها، ایمنی و بهره‌برداری است. از سوی دیگر نقشه‌ها باید بادقت ابعاد و مقیاس مناسبی نمایش داده شوند. معمولاً از مقیاس‌های استاندارد مانند 1:50 یا 1:100 استفاده می‌شود.

قوانین راه‌پله‌ها

در طراحی نقشه معماری، رعایت قوانین و استانداردهای مربوط به طراحی راه‌پله‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. این قوانین به‌منظور ایجاد راه‌پله‌های ایمن، کارآمد و زیبا که به نیازهای کاربران پاسخگویی کنند، تعیین می‌شوند.

1. تناسب ابعادی

ابعاد راه‌پله‌ها باید به نحوی باشند که کاربران بتوانند به‌راحتی و بدون مشکل از آن‌ها استفاده کنند. ارتفاع پله‌ها، عرض پله‌ها، ارتفاع پله‌ها و عرض معابر بالای پله‌ها باید با استانداردهای مشخص تناسب داشته باشند.

2. شیب و پله‌ها

شیب و زاویه پله‌ها باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که راه‌رفتن بر روی آن‌ها آسان و ایمن باشد. پله‌ها نباید بیش از حد شیب داشته باشند و باید به نحوی طراحی شوند که قدم‌ برداشتن راحت و طبیعی را ممکن سازند.

3. عرض معابر و پله‌ها

عرض معابر و پله‌ها باید باتوجه‌به ترافیک ممکن در آن منطقه تعیین شود. معابر باید به‌اندازه کافی عریض باشند تا دسترسی افراد با همپوشانی امکان‌پذیر باشد.

4. پله‌های اضافی

در نقشه معماری، نیاز به ایجاد پله‌های اضافی در صورت بروز حوادث و اختلالات در پله‌های اصلی باید مدنظر قرار گیرد. این پله‌ها باید به نحوی طراحی شوند که در موارد اضطراری قابل‌دسترسی باشند.

5. نورپردازی و نشانه‌گذاری

نورپردازی مناسب و نشانه‌گذاری صحیح در طراحی راه‌پله‌ها بسیار مهم است. استفاده از نشانه‌های راهنما، نمایشگرها و نورهای کمکی به کاربران کمک می‌کند تا به‌راحتی و به ایمنی بالا از راه‌پله‌ها استفاده کنند.

نحوه طراحی دیوارها

در طراحی دیوارها در نقشه معماری، چندین نکته اساسی وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کرد تا دیوارها به‌عنوان اجزاء مهم و اساسی ساختمان با تأثیر بر زیبایی، فضاها، و عملکرد ساختمان طراحی شوند؛ در ابتدا، تعیین نوع دیوارها بر اساس نقش وظیفه‌ای آن‌ها انجام می‌شود. دیوارهای داخلی که به تقسیم فضاها و ایجاد انطباق بین فضاها کمک می‌کنند، از دیوارهای خارجی که به حفاظت از ساختمان در برابر عوامل محیطی و تأسیسات خارجی می‌پردازند، متفاوت هستند.

سپس، طراحی ضخامت، ارتفاع، و ابعاد دیوارها باتوجه‌به نیازهای ساختمان انجام می‌شود. ضخامت دیوارها معمولاً باتوجه‌به نوع سازه، جنس مصالح و استانداردهای سازه‌ای تعیین می‌شود.

ترتیب و توزیع دیوارها نیز اهمیت دارد. دیوارها باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که توزیع فضاها و فرایندهای کاری در ساختمان بهینه باشد و تأثیر منفی بر ترتیب و کارایی فضاها ایجاد نکند.

طراحی درب‌ها و پنجره‌ها

طراحی درب‌ها و پنجره‌ها در نقشه معماری یکی از جنبه‌های بسیار مهم در ایجاد فضاهای داخلی ساختمان است. درب‌ها و پنجره‌ها نه‌تنها ورود و خروج از فضاها را تسهیل می‌کنند، بلکه نور، تهویه، ارتباط با محیط خارجی و حتی ایجاد تعامل با فضاهای داخلی را نیز امکان‌پذیر می‌سازند.

موقعیت دقیق و ابعاد درب‌ها و پنجره‌ها در نقشه مشخص می‌شود. این اطلاعات باید بادقت بالا نشان داده شوند تا در طراحی و اجرای واقعی به‌درستی اعمال شوند. نقشه باید نوع و سبک درب‌ها و پنجره‌ها را نمایش دهد. این شامل نوع بازشو (به داخل، به بیرون، چرخشی) و نوع مواد استفاده شده (چوب، آلومینیوم، PVC و غیره) می‌شود.

از سوی دیگر نقشه باید جزئیات اجرایی مربوط به درب‌ها و پنجره‌ها را نمایش دهد. این شامل نحوه اتصال به دیوار، جزئیات فریم و پنل‌ها، مکانیزم باز و بسته‌شدن و همچنین جزئیات مربوط به انواع درب‌ها مانند درب‌های شیشه‌ای، پروانه‌ای، دوجداره و غیره است.

طراحی ستون‌ها

طراحی ستون‌ها در نقشه معماری از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا ستون‌ها به‌عنوان عناصر سازندة اساسی در ساختمان‌ها و سازه‌ها، نقش مهمی در تعریف فضاها، سازه‌ها و زیبایی اجزاء معماری ایفا می‌کنند.

در طراحی ستون‌ها، چندین نکته حائز اهمیت وجود دارد:

1. نوع سبک معماری: نوع ستون‌ها و استفاده از انواع مختلف آن‌ها بستگی به سبک معماری ساختمان دارد. ستون‌ها می‌توانند به شکل‌ها و طرح‌های مختلف در سبک‌های کلاسیک، مدرن، معاصر و… طراحی شوند.
2. ابعاد و نسبت‌ها: ابعاد و نسبت‌های ستون‌ها به‌تناسب با ابعاد کلی ساختمان و فضاها باید تعیین شوند. این نسبت‌ها باید به‌گونه‌ای باشند که تعادل بصری و زیبایی به وجود آید.
3. موقعیت و توزیع: موقعیت و توزیع ستون‌ها در معماری اهمیت دارد. ستون‌ها می‌توانند به‌عنوان عناصری که فضاها را تعریف می‌کنند، مورداستفاده قرار گیرند.
4. مواد و تکنولوژی: موادی که برای ساخت ستون‌ها استفاده می‌شوند، باید باتوجه‌به استانداردها و نیازهای فنی تعیین شوند. تکنولوژی‌های مدرن می‌توانند در طراحی و ساخت ستون‌ها به کار روند.
5. زیبایی‌شناسی و طراحی: طراحی ستون‌ها باید باتوجه‌به اصول زیبایی‌شناسی و هماهنگی با سایر اجزاء معماری انجام شود. نمونه‌های زیبایی‌شناسی می‌تواند در تزیینات ستون‌ها، کاپیتل‌ها و پایه‌ها مشاهده شود.

طراحی سرویس بهداشتی و حمام در نقشه معماری

یکی از رایج‌ترین سؤال‌هایی که در مورد طراحی نقشه معماری وجود دارد این است که بهترین مکان برای قرارگیری سرویس بهداشتی و حمام کجا است؟

سرویس‌های بهداشتی باید در مکانی بین فضای خصوصی و فضای عمومی قرار بگیرند تا در صورت لزوم از هر دو فضا به‌راحتی قابل‌دسترس باشند؛ اما حمام برخلاف سرویس‌های بهداشتی، باید در فضایی خصوصی قرار بگیرد تا ساکنین در هنگام استفاده راحتی لازم را داشته باشند.

در صورت امکان می‌توان یک سرویس بهداشتی و حمام دیگر را به‌صورت جداگانه در اتاق مستر قرار داد. توجه داشته باشید که اتاق مستر نباید کمتر از 15 متر باشد و درصورتی‌که کمتر از این متراژ باشد، کارایی آن کاهش پیدا می‌کند.

توجه به حداقل مساحت‌ها در نقشه معماری

همان‌طور که می‌دانید هر بخشی از یک ساختمان باید حداقل مساحت را داشته باشد تا بتواند مفید واقع شود. درصورتی‌که این اصول رعایت نشود، افراد ساکن در آن خانه مدام احساس ناراحتی دارند و نمی‌توانند استفاده مفیدی از محیط داشته باشند.

در ادامه مساحت لازم هر بخش از خانه را بررسی خواهیم کرد:

1. مساحت آشپزخانه: ازآنجاکه آشپزخانه یکی از مهم‌ترین بخش‌های خانه یا به اصلاح قلب خانه می‌باشد به‌صورت کلی توصیه می‌شود مساحت آن را کمتر از 10 درصد مساحت مفید زیربنا در نظر نگیرید. به‌طور مثال اگر زیر بنای مفید در دسترس برابر با 200 متر بود بهتر است مساحت آشپزخانه 20 متر به بالا باشد. به‌صورت کلی حداقل‌ترین مساحت برای آشپزخانه‌هایی که تنها در آن پخت‌وپز انجام می‌شود، 5.5 مترمکعب و در آشپزخانه‌هایی که علاوه بر پخت‌وپز، صرف غذا نیز انجام می‌شود، حداقل‌ترین اندازه 7.5 مترمکعب است.
2. مساحت اتاق‌خواب‌ها: یک اتاق‌خواب مفید بدون در نظر گرفتن کمدها باید مساحت آن حداقل 12 مترمکعب باشد. البته اتاق‌های مستر باید حداقل 15 متر باشند.
3. مساحت سرویس‌های بهداشتی: حداقل‌ترین اندازه برای سرویس‌های بهداشتی، 120 در 110 سانتی‌متر می‌باشد. اگر قصد طراحی سرویس‌های بهداشتی ایده‌آل برای خانه‌های کوچک یا متوسط را دارید، بهترین اندازه 155 در 110 است.