پلان معماری چیست؟

پلان معماری، ابتدا نمایش بصری و فنی از یک ساختمان یا خانه است که اجازه می‌دهد شکل و ساختار بنا قبل، حین و بعد از ساخت‌وساز را درک کنیم. ازاین‌رو، طراحی معماری برای مطالبه مجوزهای ساخت، نقشه‌های استاندارد معماری و بررسی صدور مجوز ساخت، بسیار حیاتی است. معمار می‌تواند از طراحی دستی گرفته تا نقشه‌های معماری دقیق و تکنیکی از رایانه، استفاده کند. معماران با استفاده از تخصص فنی و حس زیبایی، این نیازها را به طراحی‌های دقیق‌تر تبدیل می‌کنند تا بهترین نتیجه به دست آید. انواع مختلفی از اتودها و طرح‌های گرافیکی در طول اجرای نقشه‌های یک ساختمان یا خانه استفاده می‌شود تا جنبه‌های مختلف هندسی، فنی و زیبایی توسط مخاطبان مختلف درک شود.

دانلود مبحث 19 قرارداد طراحی داخلی قرارداد تهیه نقشه های بدون نظارت
معماری - پلان معماری

در این مقاله، ابتدا به بررسی انواع پلان در معماری می‌پردازیم، سپس جدیدترین پلان‌های معماری را مورد بحث قرار می‌دهیم. در پایان، با مهم‌ترین نکات در پلان معماری آشنا خواهید شد. سپس قصد داریم به بررسی جامع پلان ساختمان مسکونی، انواع پلان، مهم‌ترین نکات در طراحی نقشه ساختمان و جزئیات دیگر مربوط به آن بپردازیم. در ادامه تعدادی نمونه کار از تیم مهندسی آروینس در رابطه با پلان مشاهده می‌کنید که در صورت نیاز به طراحی با شماره تماس 09120737242 با با در ارتباط باشید.

مهم‌ترین نکات در پلان معماری

مهم‌ترین نکات در پلان معماری عبارت‌اند از:

اندازه‌گیری و شماره‌گذاری

تمامی نقشه‌های معماری از دو طرف اندازه‌گیری می‌شوند و ارتفاع با اعداد و افقی با حروف انگلیسی شماره‌گذاری می‌شود تا محل ستون‌ها دقیق مشخص باشد.

اطلاعات حاشیه

قبل از شروع به مطالعه نقشه‌های معماری، باید اطلاعات حاشیه نقشه را بررسی کرد. این اطلاعات در جدولی در گوشه سمت راست نقشه قرار دارد و اطلاعاتی مانند نام کارفرما و منطقه شهرداری را نشان می‌دهد.

علائم نقشه‌خوانی

هر نقشه معماری دارای علائم خاصی است که به انجام پروژه کمک می‌کند و برای مثال، علامت شمال در گوشه پلان معماری قرار دارد و جهت نقشه را نشان می‌دهد.

 طراحی پلان

طراحی پلان باید با توجه به چند خصوصیت و نکته مهم انجام شود تا به نتایج مطلوب برسد:

بخشنامه حذف کلمه باغات از سند بخشنامه استفاده از بام سبز ارتفاع مجاز مسکونی بخشنامه هزینه شهرداری بخشنامه نوسازی بخشنامه بافت فرسوده

4- ارتباطات بین فضاها:

پلان باید فضاهای مختلف را به‌گونه‌ای طراحی کند که ارتباطات مناسب بین آن‌ها فراهم شود و جریان حرکت در فضا را بهبود بخشد.

5- ایمنی و امنیت:

طراحی پلان باید ازنظر ایمنی و امنیت مطلوب باشد و از مخاطرات مختلف، مانند حریق یا ناپدید شدن، جلوگیری کند.

6- استانداردها و مقررات:

طراحی پلان باید با توجه به استانداردها و مقررات مربوط به ساخت‌وساز، انجام شود تا از مشکلات قانونی در آینده جلوگیری شود.

1- نیازها و اولویت‌های کاربران:

پلان باید با توجه به نیازها، تمایلات و فعالیت‌های متوقع افراد کاربر، مانند ارائه فضایی برای زندگی، کار و تفریح، طراحی شود.

2- استفاده از فضا: 

پلان باید فضای موجود را بهینه استفاده کند و به ایجاد فضاهایی با انعطاف‌پذیری و استفاده آسان از فضاها توجه کند.

3- میزان نور و هوا:

طراحی پلان باید به میزان نور و هوای موجود در فضا توجه کند و از جریان نور و هوا بهینه استفاده کند.

نمونه پلان معماری

در اینجا به‌عنوان یک مثال می‌خواهیم در مورد سه نمونه پلان معماری مختلف صحبت کنیم. اولین مورد، پلان معماری آپارتمان مسکونی است. این نوع پلان‌ها شامل جزئیاتی مانند تقسیمات داخلی فضا، مکان‌گذاری اتاق‌ها، آشپزخانه، حمام‌ها و نواحی مشترک مانند پارکینگ و انباری است. این پلان‌ها برای معماران، مهندسین عمران و سازندگان مسکن مناسب هستند تا به طراحی و اجرای آپارتمان‌های مسکونی بپردازند.

نمونه پلان معماری بعدی، پلان معماری دفتر کار است. این نوع پلان‌ها شامل جزئیاتی مانند نقشه‌بندی اتاق‌ها، فضاهای اداری، سالن‌های جلسه، فضاهای استراحت، حمام‌ها و امکانات فناوری اطلاعاتی می‌شود. این پلان‌ها برای معماران دفتر طراحی و شرکت‌های فناوری اطلاعاتی مناسب است.

اما آخرین نمونه پلان معماری که می‌خواهیم بررسی کنیم، پلان معماری مرکز خرید می‌باشد. این نوع پلان‌ها شامل جزئیاتی مانند طراحی فضاهای فروشگاهی، راهروها، پارکینگ، فضاهای تفریحی و خدماتی است. این پلان‌ها برای مهندسان عمران، مدیران مراکز خرید و معماران مناسب است تا به طراحی و اجرای مراکز خرید بپردازند.

بعد از طراحی

05 6910 After no No - پلان معماری

قبل از طراحی

05 6910 Before no No - پلان معماری

انواع پلان در معماری

انواع پلان معماری متنوعی وجود دارند، اولین نوع پلان معماری، پلان طبقات است که برای هر نوع طراحی داخلی یا معماری لازم است. این نقشه، به ما اجازه می‌دهد که فضای داخلی را در دو بعد مشاهده کنیم و جزئیاتی از آن مانند ابعاد اتاق‌ها و مکان قرارگیری درب‌ها را ببینیم. همچنین، نقشه‌های مبلمان نیز وجود دارند که تمرکز بیشتری بر روی ترتیب و قرارگیری مبلمان در فضا دارند.

دومین نوع پلان معماری، سایت پلان است که مشابه پلان طبقات عمل می‌کند، اما به‌جای فضاهای داخلی، محل قرارگیری ساختمان در محیط اطرافش را نشان می‌دهد. این نقشه معمولاً برای نمایش موقعیت ساختمان نسبت به دیگر ساختمان‌ها و محیط اطراف آن استفاده می‌شود، به‌عنوان‌مثال برای شهرداری یا به‌عنوان یک کانسپت مهم در ارائه به مشتری.

سومین نوع پلان معماری، پلان لندسکیپ است که اساسی‌ترین بخش در طراحی هر فضاست. بدون یک طراحی مناسب لندسکیپ، فضا کامل ناقص باقی می‌ماند. طراحان لندسیپ با سال‌ها آموزش و تجربه، به ایجاد مناظر زیبا و طراحی‌های لندسکیپ ویژه می‌پردازند.

از ایجاد یک باغ کوچک در حیاط خانه تا طراحی مسیرهای عبور در یک مجموعه آپارتمانی، طراحی لندسکیپ اهمیت بسیاری دارد. در پلان‌های لندسکیپ، تمامی جزئیات از گیاهان، مسیرهای پیاده‌روی، تا تزیینات چمن و آب‌نماها دقیقاً مشخص می‌شوند. بعد از طراحی پلان نوبت به طراحی نما و نمای ساختمان می‌رسد.

در حالت کلی، یک شرکت طراحی باغ ویلا یا سازنده ساختمان‌های اداری و تجاری برای طراحی ساختمان از انواع پلان معماری استفاده می‌کند. انواع پلان معماری شامل موارد زیر می‌شود:

  • پلان محوطه (Landscape Plan)
  • پلان حفاری (Excavation Plan)
  • پلان سقف (Ceiling Plan)
  • پلان برش مقطعی (Cross-Section)
  • پلان نما (Elevation Plan)
  • نمای خارجی (External Elevation)
  • نمای داخلی (Internal Elevation)
  • پلان سایت (Site Plan)
  • پلان طبقات (Floor Plan)
  • پلان ساختاری (Structural Plan)
  • پلان تراس (Terrace Plan)

پلان طبقات (Floor Plan)

پلان طبقات جزو پلان‌های مورد نیاز برای هر طراحی داخلی یا حتی خارجی است. با طراحی این پلان می‌توان تمام جزئیات نقشه ساختمانی رو در فضای مورد نظر مشاهده کرد. به‌نوعی انگار از دید یک پرنده به تمام بخش‌های ساختمان نگاه می‌کنید. برای طراحی پلان طبقات می‌توان از نسخه دو بعدی آن استفاده کرد که معمولاً شامل اندازه‌گیری فضا، مانند طول دیوارها و محل قرارگیری درها و غیره می‌شود. پلان دو بعدی طبقات به‌عنوان پلان مبلمان نیز شناخته می‌شود که مبلمان نیز در آن‌ها ترسیم می‌گردد.

سایت پلان (Site Plan)

سایت پلان یکی دیگر از انواع پلان معماری است که شبیه به پلان‌های طبقات طراحی می‌شود؛ با این تفاوت که شما می‌توانید کل ساختمان را با یک نقشه در سایت مشاهده کنید. سایت پلان بسته به فضای کاری شامل طبقات یک ساختمان با جزئیات است که شامل هر بنایی از خانه‌ای ساده تا یک مجتمع آپارتمانی مجلل می‌شود. اگر قصد نشان دادن ارتباط ساختمان‌های مجاور با یکدیگر را دارید، استفاده از یک سایت پلان جداگانه برای نمایش می‌تواند بهترین گزینه باشد.

پلان لندسکیپ یا محوطه (Landscape Plan)

اگر ساختمان شما، باغ یا باغچه کوچکی در حیاط داشته باشد و یا قصد راه‌اندازی  گلخانه، سازه آبی، باربیکیو، آلاچیق و غیره را در ساختمان داشته باشید، باید پلان لندسکیپ طراحی کنید. مهندس طراح در این پلان، موارد مختلفی از جمله انواع نقشه‌های ساختمانی اطلاعاتی در خصوص جزئیات محل قرارگیری باغچه‌ها، فضای سبز، محل پیاده‌رو، آبنماها و سازه‌های آبی، استخر شنا و جکوزی و غیره را مشخص می‌کند.

مراحل ترسیم پلان معماری

ترسیم پلان معماری فارغ از مسکونی و ویلایی بودن طرح، شامل 6 مرحله اصلی است. معماران و تمام افرادی که در صنعت ساختمان سازی فعالیت دارند، از این مراحل آگاه هستند و اگر قصد طراحی نقشه ساختمانی را دارید، باید با این مراحل آشنا باشید. در ادامه به صورت مفصل در مورد این مراحل توضیح خواهیم داد.

Before and after architectural plan - پلان معماری
  • مرحله 1. مشخص کردن ابعاد: در گام اول، مهندس طراح به بررسی دقیق ابعاد زمین می‌پردازد تا صفر تا صد پلان معماری را بر اساس موقعیت، ابعاد و همچنین محل قرارگیری زمین طراحی کند. در این مرحله، کارفرما نقشه‌ای را تحت عنوان کروکی زمین به مهندس طراح نشان می‌دهد. کروکی زمین شامل اطلاعات مختلفی از جمله ابعاد زمین، اندازه زمین و غیره است.
  • مرحله 2. مشخص کردن مرز زمین، سرویس پله و آسانسور: در مرحله بعد، طراحی پلان معماری ساختمان آغاز می‌شود و در مرحله ابتدایی ترسیم نقشه، دیوارهای اطراف زمین طراحی می‌گردد. در این مرحله، نوع سازه و قطر دیوارها و همچنین، محل قرارگیری سرویس پله و آسانسور مورد بررسی قرار می‌گیرد.
  • مرحله 3. جداسازی فضای ورودی، عمومی و خصوصی: در مرحله سوم، جداسازی فضای ورودی و بخش خصوصی و عمومی در طراحی نقشه ساختمانی انجام می‌شود. در حالت کلی، فضای عمومی شامل هال و پذیرایی، آشپزخانه، اتاق مهمان، سرویس بهداشتی و غیره می‌شود. فضای خصوصی نیز عبارت است از هال و نشیمن خصوصی، اتاق خواب‌ها، سرویس بهداشتی، حمام و غیره.
  • مرحله 4. مشخص کردن محل قرارگیری ریز فضاها: مهندس طراح در این مرحله از طراحی پلان معماری به جاگذاری ریز فضاها مثل آشپزخانه، اتاق خواب و غیره می‌پردازد و این کار را با توجه به ابعاد و اندازه‌های استاندارد انجام می‌دهد.
  • مرحله 5. ستون‌گذاری در نقشه: عملیات ستون‌گذاری یکی از فعالیت‌هایی است که در طراحی نقشه معماری گنجانده شده و بر عهده مهندس معمار است. این کار پس از انجام تمامی مراحل نام برده شده با توجه به نوع اسکلت سازه و ساختمان انجام می‌شود.
  • مرحله 6. مبلمان کردن نقشه معماری: در نهایت، مرحله مبلمان کردن پلان انجام می‌شود که مهندس طراح پس از انجام تغییرات نهایی در نقشه، به صورت حرفه‌ای انجام می‌دهد.

جدیدترین پلان‌های معماری

با جدیدترین پلان‌های معماری، به دنیایی از خلاقیت و نوآوری وارد می‌شویم. این پلان‌ها با استفاده از فناوری‌های پیشرفته و رویکردهای نوین، به طراحی‌هایی منحصربه‌فرد و کارآمد منجر می‌شوند. جدیدترین پلان‌های معماری، با تمرکز بر بهره‌وری، استفاده از منابع بهینه و ایجاد فضاهایی مناسب برای زندگی و کار، به دنیایی مدرن و پویا راهنمایی می‌کنند.

این پلان‌ها با توجه به نیازهای امروزی جامعه و فرهنگ‌های مختلف، طراحی‌شده‌اند و از جدیدترین روش‌های معماری و طراحی بهره می‌برند. با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته مانند سیستم‌های هوش مصنوعی، این پلان‌ها از قابلیت‌های خاصی برای بهبود کیفیت زندگی و سازگاری با محیط‌زیست برخوردارند.

با جدیدترین پلان‌های معماری، شاهد ایجاد فضاهایی با راحتی استفاده، انعطاف‌پذیری بالا و زیبایی ظاهری هستیم. این پلان‌ها با توجه به تغییرات روزافزون در سبک زندگی و نیازهای مختلف افراد، به طراحی فضاهایی مناسب برای زندگی، کار و تفریح می‌پردازند. درنتیجه، جدیدترین پلان‌های معماری نه‌تنها بهبود کیفیت زندگی افراد را در نظر دارند، بلکه به ایجاد جوی مثبت و ارتقای کیفیت محیط زندگی کمک می‌کنند.

Sticker Mohandes 3 - پلان معماری

جهت مشاوره می توانید با شماره ذیل تماس بگیرید . یا از طریق  واتساپ پیام بگذارید. 09120737242

پلان معماری مسکونی

پلان معماری مسکونی یک نقشه یا نمایش گرافیکی است که طراحی دقیق فضای داخلی و خارجی یک ساختمان مسکونی را نشان می‌دهد. این نقشه شامل جزئیاتی مانند ابعاد اتاق‌ها، محل قرارگیری درها و پنجره‌ها، تعداد و نوع اتاق‌ها (مانند اتاق‌خواب، نشیمن، آشپزخانه، حمام و …)، اندازه و مکان سیستم‌های تهویه، نورپردازی و تأسیساتی، و موارد مشابه است.

اصلی‌ترین کاربرد پلان معماری مسکونی، ارائه یک نقشه دقیق برای ساخت یا بازسازی یک‌خانه یا ویلا است. این نقشه به مهندسان عمران، سازندگان و کارگران کمک می‌کند تا طرح را به‌دقت اجرا کنند و به ترتیب، امکانات مسکونی را برای ساکنان فراهم کنند.

مشخصات پلان معماری مسکونی شامل ابعاد دقیق اتاق‌ها، طول و عرض دیوارها، مکان قرارگیری درها و پنجره‌ها، تعیین نمودار فضایی (که اتاق‌ها و فضاهای مختلف را از هم جدا می‌کند)، و همچنین نمای کلی ساختمان از بیرون و داخل است.

22 - پلان معماری

طراحی پلان چه اهمیتی دارد؟

طراحی پلان اهمیت بسیاری دارد زیرا:

  1. اولین گام در فرآیند ساخت: پلان به‌عنوان ابزار اولیه در فرآیند ساخت به کار می‌رود و تعیین‌کننده‌ای برای سایر مراحل ساخت می‌باشد.
  2. راهنمایی در اجرا: پلان به‌عنوان راهنمایی برای متخصصان و کارگران در هنگام اجرای پروژه عمل می‌کند و از اشتباهات و ناهماهنگی‌ها جلوگیری می‌کند.
  3. ارتقای کیفیت زندگی: طراحی پلان باعث ایجاد فضاهایی بهتر برای زندگی و کار می‌شود و بهبود کیفیت زندگی افراد را در بلندمدت تضمین می‌کند.
  4. موفقیت پروژه: یک پلان مناسب، کلید موفقیت یک پروژه معماری است و به ایجاد فضاهایی که باعث رضایت کاربران و ساکنان می‌شود، کمک می‌کند.

 پلان معماری ویلایی

در طراحی پلان معماری ویلایی، مراحل مختلفی وجود دارد که از تحقیقات اولیه تا تکمیل نقشه‌ها و مستندسازی طرح‌ها، همه به‌دقت و دقت بالا نیاز دارند. ابتدا، مرحله تحقیقات و بررسی نیازهای مشتری ازجمله موقعیت زمین، امکانات محیطی و فضای موردنظر برای طراحی ویلا موردبررسی قرار می‌گیرد. سپس، طراحی مفهومی با توجه به نیازهای مشتری و محیط زمینی آغاز می‌شود که شامل ایده‌ها و ابتکارات اولیه در قالب نقشه‌های ساده و اسکچ‌های دستی است.

پس از انتخاب یک مفهوم اولیه، مرحله طراحی اولیه آغاز می‌شود که شامل ایجاد پلان‌های اولیه، نمایش‌های خام و تعیین موقعیت اجزاء مختلف مانند اتاق‌ها، حمام‌ها و فضاهای عمومی است. سپس، با توجه به بازخوردهای مشتری، طراحی جزئیات و اضافه کردن ویژگی‌های دیگر به پلان انجام می‌شود.

مرحله بعدی در پلان معماری، تکمیل نقشه‌های معماری به شکل دقیق و کامل است که شامل ابعاد دقیق اتاق‌ها، موقعیت درب‌ها و پنجره‌ها، نورپردازی و اندازه‌گیری دقیق فضاها است. سپس، این نقشه‌ها با مهندسان مربوطه به اشتراک گذاشته می‌شود تا مراحل ساخت را آغاز کنند.

در مرحله نهایی، مستندسازی کامل طرح‌ها و ایجاد نقشه‌های ساخت و نظارت بر فرآیند ساخت انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که طرح به‌درستی اجراشده و با نیازهای مشتری هماهنگ است.

 طراحی پلان مسکونی

در طراحی پلان مسکونی، چند نکته طلایی وجود دارد که می‌تواند به بهبود کیفیت و استفاده‌پذیری فضا کمک کند. ابتدا، اهمیت توجه به ترکیب مناسب بین فضاها و اندازه‌گیری دقیق ابعاد اتاق‌ها و فضاها را نباید اغفال کرد. این اقدام می‌تواند به آرامش و راحتی ساکنان در استفاده از فضا کمک کند.

همچنین، در طراحی پلان مسکونی ی طراحی ویلا، نورپردازی مناسب و توزیع مناسب پنجره‌ها و درها در نظر گرفته شود تا نور طبیعی به بهترین شکل در فضاها تابیده شود و احساس آرامش و آراستگی به سکنه منتقل شود. علاوه بر این، استفاده از جزئیات دکوراتیو و انتخاب مواد با کیفیت و متناسب با سلیقه ساکنان، می‌تواند زیبایی و شخصیت خاصی به فضا ببخشد و ارتباط بین فضاها را تقویت کند.

در نهایت، در طراحی پلان مسکونی، لحاظ کردن به اصول حفظ حریم خصوصی و ترکیب مناسب بین فضاهای عمومی و خصوصی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است تا احساس رفاه و امنیت در محیط زندگی فراهم شود. با توجه به این نکات طلایی، طراحی پلان مسکونی می‌تواند به شکلی کامل و کارآمد ارائه شود که به نیازها و سلیقه ساکنان پاسخ مناسبی دهد.

در طراحی پلان معماری چه مواردی اهمیت دارد؟

مواردی همچون نیازها و اولویت‌های کاربران، استفاده از فضا، میزان نور و هوا، ارتباطات بین فضاها، ایمنی و امنیت، استانداردها و مقررات اهمیت ویژه‌ای دارند.

انواع پلان در معماری کدم‌اند؟

1- پلان طبقات 2- سایت پلان 3- پلان لندسکیپ

علائم نقشه‌خوانی در پلان چیست؟

هر نقشه معماری دارای علائم خاصی است که به انجام پروژه کمک می‌کند و برای مثال، علامت شمال در گوشه پلان معماری قرار دارد و جهت نقشه را نشان می‌دهد.